...

Waarom cultuurverandering een leertraject van lange duur is

by

Hoera! Je beseft dat het gedrag van de leiders aan de top moet veranderen, wil je de cultuur in je bedrijf veranderen.  Geïnspireerd door Mozes met zijn tien geboden, beschrijf je het gewenste gedrag in een charter.  Klaar is kees. Of toch niet?

De weg naar de hel is geplaveid met goede voornemens

Nieuw gedrag leer je niet zomaar op één twee drie aan. Hoe vaak doe je niet iets waarvan je op voorhand zei dat je het voortaan anders zou doen? 

Je wíl het anders doen. Je kán het anders doen. En toch doé je het niet anders.
Alsof je geen baas bent over je eigen doen en laten. En op een manier is dat ook zo. 

 

Je overtuigingen sturen je gedrag

Nieuw gedrag aanleren is moeilijk, omdat de manier waarop je reageert is gebaseerd op patronen en gebeurtenissen uit het verleden. Ons brein zoekt altijd naar herkenning en zal in gelijksoortige situaties hetzelfde reageren.

Wat je doet, wat je zegt, welke emotie je voelt: je hebt het ooit opgeslagen in je brein. Deze (on)bewuste gedachten, ideeën en overtuigingen sturen je gedrag. In zekere zin ben je dus geprogrammeerd zonder dat je het beseft. 

 

Thinking fast 

Het merendeel van je gedrag gebeurt onbewust impulsief, op automatische piloot. Dat licht Daniel Kahneman toe in zijn boek ‘Thinking, fast and slow’.Thinking, Fast and Slow

Samengevat: je denkt dat je feiten objectief analyseert en logisch redeneert, maar in realiteit reageer je op basis van patronen en ervaringen die je oerbrein herkent. Fast thinking, in een oogwenk. 

Kahneman pleit voor slow thinking, een doordacht proces waarbij we onze hele cortex inzetten. Met ‘juistere’ reacties als gevolg.

Nieuw gedrag wijkt af van gekende ervaringen. Het vereist absoluut slow thinking en dat kost energie. Je dient bewust elke beslissing af te toetsen vooraleer tot actie over te gaan: werkt die beslissing je nieuwe voornemen in de hand of niet? Kijk zonder oordeel en onderzoek welk gedrag je ‘charter’ tot leven laat komen.

Helaas zijn er kapers op de kust die het slow thinking belemmeren.

 

Brein gekaapt door stress en beperkende overtuigingen

Als je oerbrein gevaar vermoedt, luidt het meteen de alarmbel. Dan reageer je zonder nadenken vanuit je oerinstinct: vechten, vluchten of bevriezen. In een professionele context ziet dat eruit als beschuldigen, uitstellen of dichtklappen, bijvoorbeeld.

In één klap gaat al je energie naar die reactie toe. Je hebt er geen controle over. Dat overlevingsmechanisme houdt geen rekening met je charter met nieuwe regels en waarden 😉

Dit gebeurt vaker dan je denkt: je oerbrein ervaart stress en druk als een alarmerende bedreiging. En stress heerst er in overvloed tegenwoordig, niet? 

Ook emoties en bange gedachten triggeren je oerbrein en zorgen ervoor dat je impulsief reageert. “Ik ga niet genoeg hebben”, “ik hoor er niet bij”, “ik ben niet goed genoeg”. Geef toe, wie heeft er nu nooit last van die belemmerende overtuigingen? 

 

Cultuurverandering vraagt gedachtenwijziging

Wil je gewoontes en gedragspatronen veranderen, dan dien je dus de ideeën en overtuigingen te veranderen.

Geen simpele kost. Het vraagt een verhoogd zelfbewustzijn. Besef je wat jou precies drijft? Welke ideeën zitten er achter jouw gedrag? Welke overtuigingen zitten je in de weg?

Kan je die loslaten (stap 4 in ons stappenplan)? Loslaten start met erkennen en accepteren van je overtuigingen. Pas dan kan je ze vervangen door nieuwe overtuigingen. 

Overtuigingen loslaten vraagt dus heel wat zelfkennis. Gedrag verander je niet overnight. Een cultuurverandering is geen project, het is een langdurig leertraject vol persoonlijke ontwikkeling. 

 

Als leider kan je het leerproces versnellen

Om nieuwe gewoontes aan te leren, dien je nieuwe ervaringen te creëren. De kracht zit in de herhaling. 

Zorg dat het charter daadwerkelijk leeft.
Verwijs naar afspraken in het charter op de werkvloer, tijdens meetings of in je mails. 

Geef zelf het goede voorbeeld.
Walk the talk maar benoem ook die ‘walk’, daarmee voed je nieuwe overtuigingen en overschrijf je ‘oude’ herinneringen, waardoor nieuw gedrag makkelijker wordt.

Maak afspraken over ‘what if not?’
Onder druk en stress riskeer je snel te vervallen in het oude gedrag. Voorzie in het charter welk gedrag je van elkaar verwacht als dit gebeurt. Geef iedereen het mandaat en de plicht om elkaar aan te spreken op afwijkend gedrag. 

Geef feedback
‘There’s no learning without feedback.’ Een compliment bekrachtigt nieuw gedrag, corrigerende feedback reikt een groeikans aan. Zo worden de nieuwe gedragsregels snel automatismen. 

 

Je bent zelf de spilfiguur

 Reflecteer regelmatig en kijk naar je gedrag: wat werkt goed en wat wil je anders? 

Overleg met vertrouwenspersonen en vertel over je waarnemingen. Zij zien misschien jouw blinde vlekken wel? Zet door en wees mild voor jezelf. Een patroon wijzig je niet zomaar! 

Wil je dat het sneller vooruitgaat? Dan fungeren wij graag voor jou als een eerlijk klankbord.  In een vrijblijvend 1-op-1 gesprek bespreken we welke veranderingen jou in je specifieke situatie verder kunnen helpen en hoe je die kan verwezenlijken.

Meld je nu aan voor dit gratis gesprek, online of bij ons op kantoor in Gentbrugge.